“Hakkımı Helal Etmem” çok tanıdık bir cümledir. Ama bende bu deyimin ayrı bir unutulmazlığı vardır.

     Uzun ve sıcak yaz günleri onların dinlenmesi için ayrılan tatili farklı ve oldukça zorlu programla Arapça okuyarak ve süreler ezberleyerek geçireceklerdir. Bilimsel bir gereklilik olarak dinlenmeye ayrılan tatilden öğrenciler yorgun olarak dönecekler. Bu uygulamaya inanca itiraz üzerinden yaklaşmadım. Ama 12 Eylül’ün bilimsel eğitime ve öğrencilerin dinlenme haklarına vurulmuş bir darbe olarak görmek gerekir. Kabul edilemez bir uygulamadır. Çünkü bütün dünyada eğitim bilimi açısından uzun bir eğitim dönemi sonunda uzun bir dinlenme tatili bilimsel bir gerçekliğe dayanır. Ama bu uygulama eğitim bilimini katletmiştir.

     Çok yanlıştır. Bu yazıyı aşan bir tartışma konusudur. Ne var ki “Bu uygulama yanlıştır.” Demek bile tehlikelidir. Cesaret ister. Maazallah komünist olursunuz. Soruşturma geçirmenize neden olur. Başka tehlikeler de içerir. İşte o nedenle de hiçbir eğitim bilimci, kendisini demokrat olarak sayan hiçbir parti bu uygulamaya karşı çıkamamıştır. Bu karşı çıkamamaya demokrasi mücadelesinde büyük bedeller ödemiş öğretmenler üzerinden bakıldığında anlaşılabilir bir durumdur. Ancak, bilim adamları ve laikliği ve bilimsel eğitimi savunan siyasiler açısından önemli bir eksikliktir. İnsanlık tarihinin en önemli sayfaları böyle zamanlarda direnç gösterenler tarafından yazılmıştır. Büyük atılımlar böyle dik duruşların arkasından gerçekleşmiştir.

     Ben o tembihlemenin yanlış olduğunu, neden başını açması gerektiğini anlattığımda Zeynep şaşkındı. Çok üzgündü.  Anlatılması zor bir duygu ortamında kıvranıp duruyordu. Yinede onun duygularını incitmeden geçiş yapmaya çalıştım. Anlayışlı olmam gerekiyordu. Onun düşürüldüğü durumu anlamam gerekiyordu. Bu durumda Zeynebin en ufak bir suçu yoktu. O suç; eğitimi baş eğdirmek, baş örtmek olarak algılayanların suçuydu.

     Yaklaşık beş altı yaşından itibaren “din eğitimi” gören, on sekiz yaşına kadar sürekli olarak “Eğer başın açarsan cehenneme gidersin” yanarsın. diye korkutulan veya öğretilen çocuklar üniversite kapısına geldiklerinde “Başını aç. Açmasan üniversitenin kapısından içeri giremezsin” demek o çocukları mağdur etmekten başka ne anlama gelir? Ayrıca üniversitelerde her atılan sloganı suç sayıp gençleri coplamak okuma haklarını engellemekle ülkede huzur eğitimde başarımı sağlanır. Bu yanlış uygulamanın bedeli el birliği ile çocuklara ve gençlere ödetilir. 

     Din derslerini zorunlu hale getirmek farklı olanı yok sayma yanlışıdır. İlköğretim okulları için din dersi öğretmenleri yetiştirerek aynı sınıfta ikili eğitimi uygulamaya koymak ise yanlışlar zincirinin ikinci halkasıdır. Din dersi öğretmeni öğrencinin karşısında statü kazanmıştır. “Ondan başka öğretmen din dersi veremez.” Bu uygulamalara kimse ses çıkarmayacak. Sınırsız kuran kursları el birliği ile açılacak. O çocuklar yıllar boyu cehennem korkusu ile sözüm ona “eğitilecek.”  üniversite kapısına gelinceye kadar Türkiye’nin laikliğine bir şey olmayacak. Bu sürece herkes katkı sunacak. Çocuklar üniversite kapısına gelince de; “Başını aç. Açmazsan laiklik elden gider.” Diyeceksin.

     Bu konuyu bir de ahlak etik açısından değerlendirmek gerekir diye düşünüyorum. Hangi sınıf öğretmeni öğrencisini okuttuğu için vebal altında bırakır. Biz öğretmen olarak öğrencilerimiz üzerinde böyle bir hak iddia edebilir miyiz? Bizim mesleki ahlakımız bu durumu kabul etmeyeceği gibi böyle bir baskılama aklımızın ucundan bile geçmez. “Ben seni dört sene beş sene okuttum. Benim dediklerimi yapamazsan büyük günah işlemiş olursun. Sana hakkımı helal etmem.” Bu nasıl bir ahlak anlayışıdır?

     İslam dininin tarifi üzerinden baktığınızda da sınıf öğretmenleri bir ilköğretim okulu öğrencisine din bilgisi dersi vermeye muktedir olmalarına karşın, bu dersin diğer dersler gibi bir uzmanlık alanına dönüştürülmesi ve alan öğretmenliği diye bir din dersi öğretmeni alanı yaratılması da ayrıca manidardır. Yukarıda da söylediğim gibi statü kazandırmadır.

     İlköğretim bölümü için müzik bir yetenek alanıdır. Beden Eğitimi bölümü ve resim bölümü de yetenek alanıdır. Bu konularda alan öğretmeni yetiştirmek elbette düşünülebilir. Olmalıdır da… Müzik dersi çocuklar için bir işkenceye dönüşmemeli. Severek haz alınarak yapılmalıdır. Ama din dersi öğretmenliğinin yetenekle ne ilgisi vardır? Diye sorulmaz mı? Tarih, Türkçe coğrafya fen bilgisi dersi vermeye yeterli bilgisi olan bir öğretmen elbette ki din dersi de verebilecek kadar bilgiye ve donanıma da sahiptir. Ama amaç eğitimde birlik yasasını bozmak, onu deforme etmek olunca böyle alanlarda yaratılıyor. “Laikliği” savunan partiler de konuyu yeteri kadar savunmuyor.

     Nereden bakarsanız bakın. Türkiye’de bir laiklik sorunu, gasp ekonomisi sorunu, düşünceye özgürlük değil, linç sorunu vardır. Bu sorunlarla yüzleşmeden, problemler uluslar arası hukuk normlarına oturtulmadan demokrasi sorunu da rayına oturmayacaktır. 03. 06. 2010