Her inancın her ideolojinin değişik versiyonları olduğu gibi sözcükler ve deyimler de bilerek veya bilmeyerek değişik amaçlar veya anlamlarda kullanılabilmektedır…

Normalde haddini bilmek deyimi güzel bir deyimdir. Hakaret içermez. İyi niyetli bir uyarı deyimidir. Ama muktedirler tarafından kötü amaçlı kullanıldığı için her kullanıldığında kötü amaçlı olarak ağılanabilmektedir.

Aslında insanın her hangi bir konuda kendi konumunu bilgi düzeyini ölçülerini bilip ona göre tavır koyma görüş bildirmesi gereğine işaret eder.

Bir bilgeye sormuşlar; Efendim sizinle en iyi bildiğiniz konuda görüş bildirmenizi istiyoruz. Ne dersiniz? Bilgenin yanıtı; O da ‘’HADDİMİ BİLİRİM ‘’demiş.

Çok şey bildiğini sanan bir genç Kemal Tahir’in yanına gelir. Başlar ahkam kesmeye. Arada K. Tahir de inceden inceye eleştiri oklarını batırmaya çalışır. Tahir sözü alır ve gence; bak der. İslamın şartı beştir. Marksizmin şartı ise birdir. O da haddini bilmektir. Der.

Onur sözcüğü olumlu, gurur sözcüğü olumsuzdur. Gurur sözcüğü nasıl aslında sanıldığı gibi olumlu bir anlam içermiyorsa haddini bilmek de genelde sanıldığının aksine olumlu bir anlam taşır.

HAD; sınır demektir. Haddini bilmek de bir insanın bilmediği konularda söz söylemesinin yanlışlığına yapabileceği veya yapamayacağı işlerin bilgisine işaret eder.

Bu deyim bu günlerde muktedirlerin ağzında daha çok karşıtlarını hizaya sokma, onlara sınır koyma amaçlı kullanılmaktadır. Bu da deyimi kötüleştirmektedir. Gerçek anlamının dışına çıkarmaktadır. Böbürlenme, babalanma kendisini sınırsız görme, kendinin kullandığı başkalarının kullanamayacağı anlamı yüklemektedirler. Böyle olunca da karşıtını kışkırtan esas amacından çıkan kötü amaçlı bir söyleme dönüşür. Biz da aynı amaçla kullanacaksak;

Cahiliye mektebinde okuyup cehaletin en yüksek mertebesine ulaştıktan sonra hemen her gün TV. Ekranlarından kusan, gaz çıkaran ulema-i cühelaya karşı rahatlıkla kullanabiliriz.

Esas amacında kullanıldığın dada insanın bir konuda bilgisi varsa konuşmalı. Yoksa öğrenmeye gayret etmelidir. Bu durumda temelde insanın temel kaynaklardan aldığı eğitime dayalıdır. Yoksa herkes konuşuyor ben de konuşayım diyerek bulanık suya taş atma durumu ortaya çıkar.

Örneğin bir insan bilmeyerek yaprağa çiçek çiçeğe yaprak diyorsa,  ota et, ete ot, Kürde Türk, Türke Kürt diyorsa ortada bir bilgisizlik var. Farkındalık yaratmak için uyarmak gerekir. Ancak bunu bilerek yapıyorsa o daha kötü bir durumdur. Ve ayrı bir tartışma konusudur. Uyarma farkındalık yaratma dedim de temel bilgilerden yoksun insanlara ne kadar fayda sağlar? O da ayrı bir konudur.

10.08. 2015 Sakarya.

Necat Bayraktar