Bundan önce kamuoyu konulu üç yazı yazmıştım bu köşede. Bu üç yazının konusu da bir bütünün parçaları olduğu için, her yazıda bir öncekine vurgu yapmak zorunda kalmıştım.

     İlk yazıda kamuoyu tanımı yapmıştım. Toplumsal tarihimizden hiç unutulmayacak çok acı örnekler vererek, kamuoyunun tepkisiz duruşundan yakınmıştım. İkinci yazıda tepkinin bilimsel bir alt yapısının olduğunu kanıtlamaya çalışmıştım. Bizim toplumumuzun tepkisiz oluşunun en temel nedenlerinden birinin de ülkemizdeki eğitim sisteminden kaynaklandığına eğitimin bilimsel olmadığına vurgu yapmıştım. Üçüncü yazıda ise; kişilik ve toplumsal kimlik oluşmasında sistemin tümünün payı olduğuna işaret etmiştim. Esas belirleyici olanın ana çark olduğunu, diğer çarkların da ona bağlı olarak dönmek zorunda olduğunu söylemiştim. Bir de sistemin en önemli araçlarından olan medyanın toplum üzerindeki müthiş etkisinden, yarattığı insan manzaralarından örnekler vermiştim…

     Bu yazıda da yerimin yettiği kadarıyla doğru tepkiden yani demokratik tepkiden örnekler vermeye çalışacağım. Hele batılı karikatüristlerin densizliklerinden sonra daha da gerekli hale geldiğini düşünüyorum, demokratik tepkinin. (Hani batılı karikatüristlerin İslam dünyasını olumsuz etkileyen karikatürleri vardı ya?)

     Onların yaptığı en hafif deyimle densizlikti. İslam’ın ahlak ölçülerinin dışında, onların anlayacağı bir dilde adlandırırsak –etik- (ahlaki)değildi.

     Ahlak; sana yapılmasını istemediğin bir şeyi seninde başkalarına yapmamanı gerektiren bir davranış biçimidir. Ahlak ulusaldır. Etik ahlakın evrenselidir. Onların yaptığı bizim durduğumuz yerden bakılınca ahlaki olmasını bekleyemeyiz. Ancak etik de değildi.

     İslam Dünyasının tepki göstermesi de en temel, en demokratik hakkıydı. Hakkını kullandı. Ancak tepkinin biçimi tartışmalı oldu. Çünkü yirmi altı insan hayatını kaybetti. Sonucu İslam dünyasına zarar verdi. İslam Dünyasında sergilenen protesto gösterilerinde, bu demokratik hakkın kullanımında, değil yirmi altı insan, bir tek insan bile ölmemeliydi…

      Toplumsal tarihimizde en güzel, en anlamlı ve sonuç alıcı tepki; ABD’nin Irak’a saldırısı öncesinde yüz bine yakın insanın Ankara mitingiydi. Hiç kimsenin kafası kolu kırılmadı. Hiç kimse ölmedi. Ama miting sonuç verdi. Irak Teskeresi meclisten geçmedi.

      Bir önceki ayda İstanbul’da bir okulda bir problem var. Veliler şikâyetçi oldular. Tepkililerini çok kararlı bir şekilde gösterdiler.  Dört yüz veli; akıllı, dirençli ve ısrarcı oldular.  Okul müdürü ve kaymakam geri adım atmak zorunda kaldı.  Velilerin bilinçli, akıllı, ısrarcı demokratik tepkileri sonuç aldı. İşte size biri ulusal boyutta, diğeri *lokal* iki bilinçli, dirençli, sonuç alıcı demokratik tepki örneği…

     Bütün olanlara rağmen bizim batıdan, batının bizden öğrenecekleri var. Bunu da kabul etmek gerekir. Demokratik tepki bizde cılız, onlarda gür. Bizde yüz bine ulaşmayan, yüzlere, binlere ulaşamayan gösteri ve yürüyüşler onlarda yüz binlere, bir, iki üç milyonlara ulaşıyor.

     Demokratik eğitim ve demokratik tepkilerden beslenen bir ülke, demokrasi çiçekleri ile beslenen bir dünya dileğiyle…

     Bir sonraki yazımda kamuoyunu ilgilendiren ama demokratik olmayan tepkilerden söz edeceğim.

Not:

Bu yazıyı 1990lı yıllarda (Sakarya xpres) adlı bir yerel gazetede köşe yazısı yazmak için teklif almıştım. O köşe için “Kamuoyu” başlıklı sekiz adet seri yazı hazırlamıştım. Kesin hatırlamıyorum. Ancak iki veya üç tanesi yayımlandı. Sonrası arşivimde kaldı. Gazete ekonomik nedenlerle kapanmak zorunda kalmıştı. Yazıların çoğu dönem üzerine yazılan yazılardı. Çünkü o dönemde sayısız faili meçhuller yaşanıyor ama kamuoyunun üzerinde “ölü toprağı” serpilmiş gibiydi. Çok az sayıda insan doğru tepkiler gösteriyor; onlarda medyanın ve çirkin siyasetçilerin kışkırtmasıyla LİNÇ ediliyorlardı. Aşağıdaki cümleyi o yazı dizisindeki yedinci yazımdan aldım. O dileğin karşılığını “GEZİ DİRENİŞİNDE” BULDUM. Gezi bana o yazı dizisini anımsattı. Ve arşivdeki o yazımı sizlerle bu gün paylaşıyorum.

     Demokratik eğitim ve demokratik tepkilerden beslenen bir ülke, demokrasi çiçekleri ile beslenen bir dünya dileğiyle…

     Gezi Parkı eylemini değerlendirdiğim bir yazı yazdım. Ondan önce bu yazıyı paylaşmayı uygun gördüm.

                                                                        Necat BAYRAKTAR